Door Mariken Althuizen, begeleider & specialist science/scheikunde

Op de laatste dag van dit jaar kijk ik terug op het avontuur dat we in 2017 gestart zijn. Op 9 januari openden de deuren van LOS Deurne voor tien leerlingen. We gaan 2018 in met bijna drie keer zoveel: 28 leerlingen, de jongste 5, de oudste 16. De tijd vloog voorbij. Iedere dag was het half 4 voordat ik er erg in had. Het jaar is voorbij voordat ik ook maar met m’n ogen kon knipperen. Het lijkt alsof de tijd versnelde in 2017. En toch is het belangrijkste wat ik er voor mij persoonlijk uit gehaald heb: wachten. Dat klinkt misschien raar, maar laat me proberen het uit te leggen.

Ik wist wel dat wachten belangrijk was. En moeilijk. Niet voor niets schreven we het zelfs expliciet op de poster die we maakten van de gewenste basishouding voor een LOS-begeleider: durven wachten. Waarom ‘durven wachten’ en niet ‘wachten’? Het vraagt lef om te wachten. De meeste volwassenen, en zeker veel ouders en onderwijsmensen, willen vooruit, doelen bereiken, afvinken, dingen fixen als ze niet werken, mensen fixen als ze even niet lekker in hun vel zitten of als iets niet lukt. Dat durven is voor mij niet zo’n probleem. Het wachten zelf blijkt alleen telkens toch moeilijker dan ik denk. Ook al weet ik hoe belangrijk het is. Ook al durf ik het. Het doen hè…

Ik ben een alert en hooggevoelig mens: ik merk heel veel heel snel op. En als ingenieur ben ik oplossingsgericht ingesteld. Voor elk probleem zijn er immers meerdere oplossingen. Analyseren en dan gewoon proberen: als het werkt mooi, als het niet werkt dan probeer je weer wat anders. En door! Met mijn 45 jaar levenservaring, waarvan 40 in het onderwijs – grofweg 20 jaar aan ‘de ene kant’ en 20 jaar aan ‘de andere kant’ – zie ik inmiddels leermomenten aankomen en weet ik vaak ook wel een (richting van een) oplossing. En om dan toch mijn mond te houden. Want het is niet aan mij om het leerpad van een ander richting te geven of te versnellen. Soms is die ander er simpelweg nog niet klaar voor om een volgende stap te zetten: het inzicht is er nog niet, de energie is er nog niet, het lef is er nog niet… Aan mij de belangrijke taak om te durven wachten. Durven wachten is erop vertrouwen dat ze het zelf kunnen of gaan kunnen. Als ik kan wachten tot ze er echt aan toe zijn en het zelf kunnen oplossen, pas dan kunnen ze sterk en zelfredzaam worden.

Hoe ziet dat wachten er dan uit? Lamlendig op de bank hangen? Allerminst. Wachten is hard werken! Het is actief kijken en actief luisteren. Observeren tot het moment daar is en dán pas iets doen: iets aanreiken, iets vragen, ‘een laddertje hangen’. Het is er zijn zonder je op te dringen. Natuurlijk mag je af en toe een hand uitsteken, soms een duwtje in de rug geven of een figuurlijke schop onder de kont. Maar het is vooral – ook al weet je het zeker – toch niet ingrijpen, niet invullen, niet interpreteren. En dat is moeilijk als je denkt dat je de oplossing al ziet…

Ik heb dit jaar weer heel veel bijgeleerd over het belang van wachten, van mijn leerlingen en van mijn collega’s. Ja, ik was vaak toch weer te snel. Nee, ik zat niet altijd goed genoeg in mijn energie om dat op dat moment te zien. Maar ik denk dat nu – eindelijk, na lang wachten hahaha – het juiste moment er is voor mijn leerpunt: nog beter worden in wachten. Ik ben er nu klaar voor. Ik heb nu het inzicht, de energie en het lef. Het leeravontuur gaat door in 2018. #zinin!