Door Anja Lucas, begeleider & specialist creatieve uitingen

Begin deze week was ik een ruimte passend aan het maken voor een beeldvormend gesprek (afgekort: BVG). Met de leerling in gedachten zou ik liever buiten het gesprek voeren. Ik wist dat deze leerling heel graag buiten was. Maar ja, buiten is niet de plek die we ‘standaard’ beschikbaar hebben voor dit soort gesprekken. Ik heb toen geprobeerd het buiten naar binnen te halen, met mooie verse rozen en lavendelgeur. Verder had ik lekker grote vellen papier klaargelegd om samen met pastelkrijt te kunnen gaan tekenen.

Op het moment dat de leerling binnenkwam werd mijn eerste gevoel gesterkt. We kwamen samen tot het idee om toch naar buiten te gaan. In het zonnetje, vlakbij de vijver, in alle rust, in het mooie groen, met vliegende libellen om ons heen. En weer werd ik dus herinnerd aan en bevestigd in dat dit precies is waar het bij LOS om gaat: te leren om bewuster je onderbuikgevoel te volgen. Als begeleider in onze leeromgeving stem je voortdurend met je onderbuik af en van daaruit creëer je een veilige bedding om met elkaar in verbinding te zijn. Ook als het gaat om de voorbereiding op een BVG. Vanuit verbinding ga je een gesprek aan.

Wist je trouwens dat je onderbuikgevoel (enterische brein) ook wel je tweede brein genoemd wordt^*? En dat je hersenen 9 keer kleiner zijn dan je enterische brein? Ja, Darwin had al ontdekt dat er tweerichtingsverband bestaat tussen je hersenen en je lichaam.

In een beeldvormend gesprek stemmen we met elkaar af waar een leerling nu staat en waar de behoefte van de leerling ligt. Bij LOS kennen we geen ’10 minuten gesprekken’. Een gesprek duurt net zo lang als nodig is. Minstens 1 keer per jaar hebben we met elke leerling een beeldvormend gesprek. Daarbij zijn aanwezig: de leerling, beide ouders, twee door de leerling gekozen begeleiders en eventueel nog een mede-leerling.
Dit gesprek vindt via sociocratische kringorganisatie plaats: ieder krijgt de beurt om te vertellen, waarbij de anderen luisteren. Als eerste is de leerling zelf aan de beurt. Hij of zij schetst eerst een beeld van zichzelf, geholpen door een lijstje standaardvragen. Als er een mede-leerling bij aanwezig is, mag die als volgende en bekijken we daarna gezamenlijk of deze leerling bij de rest van het gesprek aanwezig blijft, of dat diens toevoeging aan het beeld van de leerling zo voldoende is. Daarna geven de ouders ieder hun beeld van hun kind. Tenslotte schetsen de beide begeleiders hun beeld van de leerling. Na de eerste ronde geeft de leerling zijn mening over hetgeen verteld is. Het gesprek gaat sociocratisch verder totdat we samen vaststellen dat alles gezegd is en het gesprek afgerond kan worden.

Het fijne van een BVG vind ik dat er op deze manier een vollediger beeld van een leerling tot stand komt, samen met de leerling en de ouders. Voor sommige ouders is het best even wennen om te wachten met praten tot het hun eigen beurt is om hun verhaal te delen. Door deze gesprekswijze wordt een ieder gehoord en vindt het gesprek evenwaardig plaats.

Wat ook heel belangrijk is van een BVG, is dat duidelijk wordt dat de keuze LOS, dus voor natuurlijk leren met een sociocratische kringorganisatie, effect heeft op het hele gezin. Een BVG is niet alleen reflecterend voor de leerling, het is ook zeer reflecterend voor de ouders! Regelmatig komt het voor dat het gesprek een spiegel is voor waar de ouders staan in het proces ten aanzien van het loslaten van al hun verwachtingen over het pad dat hun kind zelf kiest. Dit proces is soms best lastig als je als ouder alleen je eigen leerschool als referentiekader hebt. Want welke ouder heeft zelf de mogelijkheid gehad om vanuit intrinsieke motivatie zijn of haar eigen pad te mogen kiezen in een leeromgeving zoals LOS?

Wat ik als begeleider het mooiste vindt aan deze gesprekken is dat het echt gaat over onze visie: voor hart en ziel. Doordat we onze visie steeds voor ogen houden, hebben we heel veel ruimte om echt in contact te zijn met de leerling en met de ouders. We volgen ons enterische brein. Soms pakken we er klei, potloden of mooie spreuken bij. En deze week werd het dus een mooi groen zonnig plekje in de natuur.



* Zie bijvoorbeeld: https://stichtinggezondheid.nl/het-darmstelsel-en-de-invloed-op-de-hersenen-of-depressief-door-de-darmen/